1965 P;k Hkkjr&ikd ;q/nkyk
;k o”khZ 50 o”ksZ
gksr vkgsr R;k fufeRr
lIVsacj efguk
lq# >kY;kiklwu laisi;Zar tqU;k vkBo.khapk xksa/kG lq# gksrks- vkBo.kh 1965
lkyP;k Hkkjr&ikd ;qn~/kkP;k- lsdaM ejkBk cVkfy;ue/;s eh lsdaM ys¶VuaV inkoj
gksrks- QDr ,d o”kZ ek>h lSU;lsok >kyh gksrh- loZ eyk cPpk Eg.kk;ps-
ek>s daiuh dekaMj estj gjQqy flax ;kauh eyk cksykoya] eyk Eg.kkys] ^cPps
cSB- rw cgqr HkkX;’kkyh gSa fd lsuk fd lfOgZl esa nqljs gh lky esa rq>s ;q/n
es lfdz; gfLlk ysus dh la/kh fey jgh gSa A
eq>s ;s ekSdk vkt rsjg lky ckn fey jgk gSaA gj QkSth dk liuk gksrk
gSa ftanxh esa de ls de ,d ckj mls ;q/n esa Hkkx ysus dk ekSdk feys A rq>s
;s ekSdk QkSth ftanxh fd ‘kqjvkr es feyk gS A vxj ;gkWa rqeus cgknqjh fn[kk;h]
rks rqEgkjh QkSth ftanxh es rqEgs fiNs eqM dj ns[kus dh vko’;drk ugha A D;ksfd
rqEgkjs lSfudksa dk rqe fo’okl thr yksxsA rqEgkjs usr`Ro dks ,d ekU;rk izkIr
gks tk;sxh---* gs R;kauh eyk lkafxrys- 1
lIVsa- 1965 jksth ek>h ;qfuV ykgksj vk?kkMhoj fQjkstiwjiklwu toGp gqlSuhokyk
iqyktoG vkyh- lryt unhoj vlysY;k] vkiY;k gn~nhr vlysY;k gqlSuhokyk iwy o R;kykp
ykxwu vlysY;k ‘kghn Hkxrflax] lq[knso o jktxq# ;kaP;k lek/khpa j{k.k dj.;kph
egRokph dkefxjh ek÷;k ;qfuVyk feGkyh- gqlSuhokyk iwykpa nqlja egRo vla dh]
gqlSuhokyk iwyko#u ikfdLrkukr lrytpa ik.kh lksM.;kr ;srs- dkj.k ;sFkwu 6 fd-eh-
oj lhek vkgs o lryt ;sFkwu ikfdLrkukr tkrs-
2/Lt Sunil Deshpande with Lt Mohala and Jem Sarode
standing in Pak area near Dipalpur canal.
standing in Pak area near Dipalpur canal.
R;kosGps
j{kkea=h ek- ;’koarjko pOgk.k ;kauh yksdlHksr 6 lIVsa- 1965 jksth lkafxrys dh]
vkiY;k lsusyk ykgksjvk?kkMhoj vkxsdqp dj.;kps vkns’k fnys xsys vkgsr- yksdlHksr
VkG;kapk dMdMkVkr ;k ?kks”k.kspa Lokxr >kya- BjY;kizek.ks 6 lIVsa- yk vkiyh
lsuk loZ’kfDrfu’kh ikfdLrkukr f’kjyh o ykgksjdMs ljlkow ykxyh- j.kpaMhpa
rkaMou`R; lq# >kya- Hkkjrh; vkdze.kkyk Fkksifo.;klkBh ikfdLrku lsusph t¸;r
r;kjh gksrh- R;kauh fBdfBdk.kh flesaVps fiyckWDlsl dsys gksrs- gs brds etcwr
gksrs dh] ;kpsoj tj ljG ,d rksQxksGk
iMyk rj R;kyk dkghgh gksr uls- izR;sd ikfdLrkuh Bk.ka dkcht djrkuk vkEgkyk
tksjnkj y<k |kok ykxr gksrk- ;k fiyckWDle/kwu ‘k=w vkiY;k lsusoj ehfM;e
e’khuxUlus Qk;j djhr gksrk- tfeuhoj R;kus Hkweh lq#ax isjys gksrs- vkdze.k djhr
vl.kk&;k lSfudkpk ik; R;koj iMyk dh LQksV gksÅu rks R;k lSfudkyk t[keh
fdaok ‘kghn djhr vls-
2/Lt Sunil Deshpande indicating enemy location.
6 lIVsa- jksth
gqlSuhokyk iwykP;k o lek/khP;k j{k.kkph iw.kZ r;kjh >kyh- vkEgh pks[k
ekspsZcka/k.kh dsyh- ‘k=wP;k f’kjdkokps loZ ekxZ vkEgh can dsys- ikfdLrkukr
vkeP;kleksj 100 QwV maphpk ,d Hkyk eksBk VkWoj gksrk- R;k VkWoj o#u ikfdLrkuh
vkeP;k gkypkyhaoj utj Bsohr vls- R;keqGs R;k VkWojyk rkcMrksc dkcht dj.;kps
Bjys- fn- 7 lIVsacj 65 yk estj gjQwy flax o eh vkeP;k ^ch* daiuhyk ?ksÅu R;k
VkWojtoG vkyks- vkeph gh dkjokbZ vxnh yirNir gksr gksrh- VkWojiklwu vkEgh 200
xtkoj iksgkspyks o BjY;kosGsoj jk=h 10 oktrk ‘k=woj gYyk p<foyk- ^cksy N=irh
f’kokth egkjkt dh t;* ;k vkeP;k ;q/n?kks”kkph vkEgh xtZuk dsyh o ‘k=woj rqVwu
iMyks- ;kp lqekjkl vkeP;k vkj-lh-,y- xu~lus VkWojoj Qk;fjax dsys o VkWojyk tcj
gknjs fnys- gh xu thioj Bsowu Qk;j dsys tkrs- ‘k=wus vkiY;k ekspkZrwu vkeP;koj
Qk;fjax lq# dsys o vkepk gYyk ijrfo.;kpk vkVksdkV iz;Ru dsyk] i.k v[ksj vkEgkyk
csHkku gksÅu iq<s ;srkuk c?kwu ‘k=wus rsFkwu iG dk<yk- vkEgh ikBykx
dsyk]- R;k laiw.kZ lrytP;k dkBh eksBa map o ?kunkV xor gksra- T;kyk ^ljdaMk*
Eg.krkr- rsFks ‘k=wyk gqMd.ks vkEgkyk vR;ar vo?kM gksrs- rjhgh vkEgh ‘k=wps pkj
lSfud idMys- ;kiSdh ,dk ‘k=qyk vkeP;k f’kojke ikVhyus idMys&eksB;k etsnkj
i/nrhus- R;k map xorkrwu ikBykx djrkuk f’kojkeus ‘k=wyk xkBys- idM.;kP;k
>VkiVhr nks?kkaP;kgh jk;Qyh [kkyh iMY;k- ex dk; fopkjrk! f’kojkeua R;kP;koj
mMh ?ksryh- nks?kkaph v{kj’k% dqLrh lq# >kyh- f’kojke iSyoku xMh- R;kuh ‘k=wyk
mYVkiqYVk dsyk o v[ksj R;kyk nkcwu Bsoys o vkokt fnyk- vkEgh ikspyks o cf?krya
rj f’kojkeus R;kps nksUgh gkr fijxkGwu idMys gksrs o ‘k=wP;k ,dk ik;koj rks
clyk gksrk- rs n`’; [kwi etsnkj gksrs- eh f’kojkeyk xerhua EgVys] ^HkkÅ gh
dqLrhph naxy uOgs! ;q/n vkgs-*
vkEgh VkWoj
dkcht dsys- ;q/nkr ifgya ;’k feGkyka- vkepa eukscy mapkoya- ‘k=wpa cjap lkeku
rkC;kr vkya- vkEgh lDrhps vkns’k fnys dh ‘k=wpa lkeku fcydwy okijk;pa ukgh-
VkWojP;k cktwyk ‘k=wus izkFkZuslkBh ygku’kh e’khn cka/kyh gksrh- N=irh f’kokth egkjktkaP;k
f’kdo.khizek.ks] ;q/nkr tlk osG feGsy rls vkiys lSfud ef’knhyk LoPN Bsohr vlr- ,dnk
e’khn LoPN djhr vlrkukp ‘k=wpk rksQxksG;kapk o”kkZo lq# >kyk- vkiys lSfud
rsFksp ef’knhP;k fHkarhekxs clys- ,d rksQxksGk R;kaP;k vxnh toG iMyk- R;kauh
,dne MksGs feVys- dkuBG;k clY;k- izpaM ekrh mMkyh- tsOgk MksGs m?kMys rsOgk
R;kauk tk.koya dh] rs loZ lqjf{kr vkgsr- i.k ef’knhP;k fHkarhyk ,dk fBdk.kh
HkxnkM >kya o c&;kp fBdk.kP;k foVkaps rqdMs iMys- lk;adkGh gokynkj
nsojko f’kans ek÷;kdMs vkyk o iw.kZ fdLlk lkafxryk- rks Eg.kkyk] ^lkgsc]
vkEgkaluh vYykua vkt okpfoya c?kk-* rks iq<a Eg.kkyk] ^lkgsc dlach d#u rh
e’khn vki.k yodj fjisvj d# dh-* eh R;kauk tlk osG feGsy rla t#j djk] vls
lkafxrys- ;q/nkr vkeP;k lokZauk fnolHkjkps tso.k QDr ,dnk] Eg.kts jk=h ;k;ps-
xkMh vkyh dh loZ ,d gtkj lSfudkaP;k tso.kkpa jk=h iWdsV~le/;s forj.k Ogk;ps-
nql&;k fno’kh xkMh ;sbZi;Zarpa Hkjiwj tso.k vkeP;ktoG vlk;pa- nql&;k
fno’kh tsOgk tso.kkph xkMh vkyh rsOgk R;k xkMhr eh foVk o flesaV cf?krya-
fopkjiwl dsY;kuarj vla dGya dh] nsojkouh e’khn fjisfjzxlkBh gs lkeku ekxfoya
gksra- tlk osG feGsy rlk dk<wu ikp fnolkr nsojkoua e’khn fjisvj dsyh- eyk
vfr’k; vkuan >kyk- R;k fno’kh vkeP;k daiuhr loZp [kwi [kw”k gksrs- nsojko
lk;adkGh ef’knhtoG mn~cRrh ykor vls- ijes’ojh ‘kDrh vkiY;k lrr ikBh’kh vkgsv’kh
tk.kho ;q/nkr vkEgkal gksr vlrs- ek>k cadj ,dk >kMk[kkyh gksrk- cadjP;k
Nrkoj dkgh ykdMa o ekrh gksrh- ,ds fno’kh eh cadjP;k vkr vlrkauk ikfdLrkupk ,d
rksQxksGk toG toG ek÷;kojp iMyk- [kqi eksBk vkokt ! tsOgk y{kkr vkya dh] vkki.k
ftoar vkgksr- rsOgk cadjP;k ckgsj vkyks- eh c?khrya] rks rksQxksGk ek÷;kp
cadjP;k >kMkoj iMyk o >kMkph Hkyh eksBh Qkanh dkiyh xsyh- R;k >kMkus]
Qkanh#ih <ky eyk okpfo.;kdfjrk dsyh- R;k >kMkyk eh ueLdkj dsyk- ijes’oj
dks.kdks.kR;k #ikr vkiyh enr djrks gs dGr ukgh- [kjks[kjp o`{koYyh vkEgk
lks;js---
fnuakd 19
lIVsa- 65 jksth lk;a- 8 oktY;kiklwu ikfdLrkuh rksQk vkeP;koj tcjnLr Qk;j d#
ykxY;k- toGtoG nksu rkl gs Qk;fjax lrr pkyw gksra- lk/kkj.kr% gYyk dj.;kiwohZ
ekspsZ f[kGf[kGs djk;ps gk R;kekxhy mn~ns’k vlrks- izR;sd ekspkZr tkÅu vkEgh
lkaxr gksrks dh] ;k ykxksikB Qk;fjaxpk vFkZ Eg.kts ‘k=wpk geyk- rqEgh MksG;kr
rsy ?kkywu r;kj jgk- jk=h 10 P;k lqekjkl] vis{ksizek.ks dkgh gkypky fnlw ykxyh-
‘k=wus nksu cktwus 10-30 yk vkeP;koj gYyk p<foyk- ‘k=wpk gYyk ijrfo.;kP;k
mn~ns’kkus vkEgh ;kstukc/n Qk;fjax lw# dsys- ^;k vyh* ;k R;kaP;k ;q/n?kks”kkr
‘k=w vkeP;kdMs ;sr gksrk-
2/Lt Sunil Deshpande indicating enemy location to Sub Dyanu Chougule. He is standing near the demolished Kikkar tower of the enemy. Hussainiwala bridge is in the background.
vkepk bjknk i.k
iDdk gksrk- vkeP;k izfrdkjkeqGs ‘k=w ekxs tk;yk ykxyk o jk=h 12 P;k lqekjkl
R;kus ek?kkj ?ksryh- ‘k=w ijr igkVs gYyk djsy] vlk vankt gksrk o >kysgh rlsp-
igkVs 3 oktrk j.kxkM;kalg ‘k=wus vkeP;koj rhu cktwauh gYyk dsyk- ;kosGsl ek=
‘k=w HkY;k eksB;k izek.kkr vkeP;koj pkywu vkyk- vkEgh i.k f’kokth egkjktkaP;k
ukokpk tksjtksjkr iqdkjk d# ykxyks- ‘k=wyk vkOgku d# ykxyks & ;k toG ;k- gksÅu
tkÅ ns laxhu ;q/n! ,d rklHkj ?keklku ;q/n >kys] vkEgh Vl dk el gksr ukgh gs
c?kwu ‘k=w gGw gGw ek?kkj ?ksÅ ykxyk- tkrk tkrk vkiY;k t[keh o e`r lSfudkauk
rks lkscr usr gksrk- 20 lIVsa-yk igkVs vkEgkl dGys dh] ‘k=wus cjsp j.kxkMs
lksMys o iG dk<yk- nql&;k fno’kh rs j.kxkMs vkEgh rkC;kr ?ksrys- ;k
;q/nkr vkepsgh dkgh lSfud ‘kghn >kys-
21 lIVsacjyk duZy uksyu us eyk ,dk
dkek djrk nqikjh 1%30 ok- cksykfoys- eh R;k lqekjkl R;kapsdMs tkr vlrkauk duZy
uksyu eyk lk/kkj.kr% 100 xtkoj ,dk pcwr&;koj clysys fnlys- rso<;kr
‘k=qps rksQ[kkus xjtys o rksQ xksGs iMw ykxys- duZy uksyu o ekÖ;ke/;s ,d rksQ
xksGk iMyk- f’kdo.kh izek.ks eh tehuhoj ysVyks- tsaOgk mMysyh /kwG clyh rsaOgk
eh mByks o cf?krya rj duZy uksyu iMys gksrs-
2/Lt F D Doctor on captured enemy tank.
The spot where Col Nolan was killed.
eh /kkowu R;kaps ik’kh xsyks-
cf?krya rj R;kap dikG iw.kZi.ksa R;k xksG;k P;k rqdM;kus dkiY;k xsys gksrs o
esanw ckgsj iMyk gksrk- rs tkxhp ‘kghn >kys gksrs- R;kaP;k usr`Rok[kkyh
vkeph cVkfy;u 2 ejkBk] dkGh ikpoh us gqlSuhokyk iqy o ‘kghn Hkxrflax] lq[knso o
jktxq# P;k lek/khpa j{k.k dsya gksra i.k rs xsys- ^xM jk[kyk i.k flag xsyk-* vkEgkyk
fnysya dke ek= vkEgh iw.kZ dsya- ^ gqlSuhokyk iwykps o ‘kghn Hkxrflax] lq[knso
o jktxq# ;kaP;k lek/khpa j{k.k* ;k ;q/nkr gs frUgh gqRkkRes vkEgkal izsj.kk nsr
gksrs-
कर्नल सुनील वासुदेव देशपांडे व्ही एस एम ( निवृत्त.)
v/;{k] izgkj&lekt tkx`rh laLFkk]
ukxiwj&440025
nwj/ouh% & 2290109
This article is in (Kruti Dev 714). Please check font compatibility
कोणत्याही टिप्पण्या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा